شیرخشک از نظر غذایی معادل شیر تازه و نسبتاً فاسد نشدنی است. این ماده برای افزایش میزان پروتئین و ارزش غذایی می‌تواند به دستورالعمل‌های غذایی اضافه شود. این ماده غذایی برعکس پودر شیر کامل که حاوی کلسترول اکسید شده است و فاقد این ماده سمی می‌باشد و به عروق خونی آسیبی نمی‌رساند و مانعی برای ایجاد بیماری قلبی می‌باشد. شیر خشک بدون چربی، در واقع فاقد کلسترول است.
این پودر به راحتی در آب حل می‌شود، و اکثرا توسط مصرف کنندگان به عنوان جایگزینی برای شیر تازه و مخلوط‌های نوشیدنی استفاده می‌شود. همچنین در بازار طیف وسیعی از محصولات این پودر غنی شده از نظر غذایی موجود است که متناسب با نیازهای مصرف کنندگان در مراحل مختلف زندگی تهیه شده است. که شامل پودرهای غنی شده با مواد مغذی مختلف است. رایج‌ترین آنها در بازار شیرخشک غنی شده با کلسیم، آهن و فولات است.
این پودرکاربردهای عمده‌‌ای به عنوان مواد تشکیل دهنده محصولات لبنی تولیدی و فرآورده‌های غذایی دارند. مقدار قابل توجهی از شیرخشک در تولید محصولات لبنی ترکیبی سنتی مانند شیر تبخیر شده، شیر تغلیظ شده شیرین شده و شیر UHT در کشورهایی که منبع کافی شیر تازه ندارند استفاده می‌شود. همچنین به عنوان مواد تشکیل دهنده طیف وسیعی از محصولات غذایی از جمله بستنی یخی، شیرهای ماست و ماست، شکلات، شیرینی سازی، محصولات نانوایی، سوپ و سس استفاده می‌شوند.
شیر خشک قیمت کمتری نسبت به شیر تازه دارد. نسبتاً فاسد نشدنی، سبک و قابل حمل است. این ماده غذایی در اکثر داروخانه‌ها و فروشگاه‌های مواد غذایی عرضه و به فروش می‌رسد ولی جهت اطمینان بیشتر از فروشنده‌های مطمئن آن را خریداری کنید.
تفاوت شیر مایع و شیر خشک
تفاوت اصلی بین شیر خشک و شیر تازه، در مزه و طعم این دو ماده است. شیر تازه از نظر طعم و مزه اولویت بالاتری را دارا است، از همین رو خیلی از افراد ترجیح می‌دهند که همچنان از شیر تازه استفاده کنند. اما شیرخشک، در طی فرآیند کاهش آب و تبخیر، طعم خود را از دست می‌دهد ولی اکثر تولید کنندگان با اضافه کردن طعم دهنده‌های طبیعی مثل پوره میوه‌ها باعث خوش مزه ئ غنی‌تر شدن این پودرها می‌شوند. هرچند که کاربرد اصلی این ماده به این شکل است که در تهیه غذاهای خاصی استفاده می‌شود. ولی نوزادان و کسانی که نمی‌توانند شیر را به شک مایع مصرف کنند یا مزه شیر تازه برای آنان ناخوشایند است، می‌توانند به راحتی از این پودر به عنوان یک جایگزین مناسب استفاده کنند.
از نظر مواد مغذی مانند کلسیم، پروتئین و پتاسیم، شیر خشک با شیر تازه قابل مقایسه است. مانند شیر تازه، این پودر معمولاً با ویتامین A و D. غنی می‌شود. شما می‌توانید شیر خشک را به نان و سایر محصولات پخته شده، سوپ‌ها، سس‌ها، اسموتی‌ها یا سایر دستورالعمل‌ها برای افزودن پروتئین و سایر مواد مغذی اضافه کنید.
نحوه استفاده از شیر خشک در نوشیدنی‌های مختلف
شیرخشک پایه خوبی برای اسموتی‌ها، چای، قهوه و موارد دیگر است، اما فقط با قهوه فیلتر شده و بعد از تهیه قهوه و استفاده از دستگاه اسپرسو می‌توان آن را به نوشیدنی خود اضافه کنید. البته باید گفت که برای نوشیدنی قهوه، اضافه کردن شیر تازه، گزینه‌‌ای بهتر برای طراوت، تجربه طعم آن است.
با این حال بیشتر افراد شیر خشک را در آب مخلوط و استفاده می‌کنند. که برای استفاده، به آرامی حدود ۳/۱ فنجان شیرخشک را با ۱ فنجان آب سرد که قبلا جوشانده شده است، ترکیب کنید. بهتر است ابتدا فقط مقدار کمی آب را به پودر اضافه کنید، به صورتی که آب و پودر مخلوط شده به صورت خمیر در بیاید و سپس بقیه آب را اضافه کنید و مرتباً مایع به دست آمده را هم بزنید. البته بعضی از افراد توصیه می‌کند که این پودر را با آب گرم مخلوط کنند، چرا که به حل شدن بهتر و سریعتر پودر کمک می‌کند. البته بعد از اضافه کردن پودر به آب گرم باید بگذارید مایع تهیه شده سرد شود که تقریبا باید حدود ۳تا۴ بعد از مخلوط کردن، آن را مصرف کنید.
فرآیند تهیه شیر خشک
شیر خشک از شیر کم آب و پاستوریزه تهیه می‌شود در حالی که شیر تازه مایع می‌شود. این ماده به اشکال مختلفی از جمله شیرخشک بدون چربی یا شیر خشک پرچرب ارائه می‌شود. این پودر یک محصول لبنی تولید شده است که طی روندی از طریق تبخیر شیر تا خشک شدن ساخته می‌شود، که به حفظ مواد اصلی آن کمک می‌کند. شیر خشک اغلب ماندگاری بیشتری دارد و نیازی به یخچال ندارد. این پودرها حاوی بیست و یک اسید آمینه استاندارد، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی است، اگرچه محتویات آن بسته به نوع پودری که خریداری می‌کنید متفاوت است.
فرآیند‌های مختلفی در خشک کردن و تولید شیرخشک وجود دارد که می‌تواند بر ترکیب کلی آن تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، اجزای فرار موجود در شیر، بر اساس دمای فرآوری اعمال شده از بین می‌روند. این پودر به راحتی قابل نگهداری است و مدت زمان بیشتری دوام خواهد آورد. بنابراین، گزینه خوبی برای کسانی است که نمی‌توانند به طور منظم شیر تهیه کنند، یا می‌خواهند آن را به صورت عمده خریداری کنند، ماندگاری این پودر به طور متوسط ۱۸ ماه است. البته بعضی تولیدکنندگان با اضافه کردن مواد نگهدارنده به این پودر باعث می‌شوند تا مدت بیشتری بتوان از آن استفاده کرد. ولی توصیه می‌شود که از پودرهایی بدون افزودنی و سالم استفاده کنید.
محل نگهداری شیر خشک
محل نگهداری شیر خشک باید تا حد ممکن خنک نگه داشته شود. در صورت امکان انجام این کار، تهویه هوا یا حتی یخچال می‌تواند ماندگاری مواد مغذی موجود در آن را تا حد زیادی افزایش دهد. همچنین اگر ظرف نگهداری این پودر شفاف یا نیمه شفاف باشد، باید در یک ظرف دیگر که حالت مات دارد قرار گیرد یا در یک اتاق تاریک نگهداری شود. این ماده رطوبت و بو را از هوا جذب می‌کند بنابراین ظروف نگهداری باید هم در هوا و هم در برابر رطوبت غیر قابل نفوذ باشند.
سوالاتی در مورد شیر خشک
بیشتر افراد در مورد شیر خشک سوالات متفاوتی را مطرح می‌کنند که در اینجا به بعضی از پرتکرارترین آنها پاسخ می‌دهیم
آیا این پودر دارای کلسترول اکسیده و برای سلامتی مضر است؟ در جواب این سوال باید گفت که میزان کلسترول موجود در این پودر تقریبا صفر درصد است و هیچ گونه ضرری برای سلامتی افراد ایجاد نمی‌کند.
چگونه ساخته می‌شود؟
به منظور تهیه، شیر پاستوریزه ابتدا از طریق تبخیر غلیظ می‌شود. سپس، آن را معمولاً به یک مخزن گرم می‌پاشند، که باعث می‌شود آب باقیمانده به سرعت تبخیر شود و جامدات شیر خشک باقی بماند.
آیا استفاده از شیر خشک به جای شیر تازه اشکالی ندارد؟
تقریبا هر دو به یک اندازه برای سلامتی مناسب هستند و هیچ گونه ضرری را ایجاد نمی‌کند.
آن را با آب گرم مخلوط کنیم یا با آب سرد؟
سرعت حل شدن این پودر در آب گرم بیشتر است ولی بهتر است در آب سرد جوشانده شده حل گردد و میل شود تا خاصیت‌های آن از دست نرود
خواندن این مقالات به شما کمک خواهد کرد
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید!